Emoties, patronen en overlevingsmechanismen in crisistijd

Meer last van emoties, patronen, overlevingsmechanismen of klachten in crisistijd

Heb je ook meer last van je emoties, (oude) patronen en overlevingsmechanismen in deze crisistijd? Ervaar je in deze coronatijd meer stress? Spelen je emoties meer op of voel je je juist vlak of afgesloten van je gevoel? Heb je last van lichamelijke klachten? Vraag je je af waarom je ineens weer zo vastloopt in die oude overlevingsstrategieën of gedragspatronen? Voelt het alsof je in een soort overleefstand staat? Voel je je moe en overbelast?

Meer klachten in tijden van crisis

In mijn praktijk zie ik dagelijks hoe moeilijk deze tijd is voor veel mensen. Mensen die zich eerder misschien nog wel konden redden, liepen ergens in dit jaar vast. Sommige mensen hebben last van hevige emoties zoals boosheid, angst, verdriet of eenzaamheid. Anderen voelen zich meer verdoofd, leeg of somber. Misschien herken jij dit ook of heb jij meer last van stress, een druk hoofd of een onbestemd gevoel. Of speelt je lichaam op. Of kan je je niet goed meer ontspannen, moeilijk rusten of slapen. Of zitten oude patronen die je dacht te hebben opgelost je ineens weer erg in de weg.

Waardoor zijn we zo van slag geraakt?

Wat maakt toch dat deze coronasituatie zoveel angst veroorzaakte? Hoe kan het dat zoveel mensen zo ontregeld en uit balans zijn geraakt? En hoe kan het dat iedereen zo anders reageert op dezelfde situatie?

Hoe het allemaal begon

Inmiddels is het al een jaar geleden dat corona onze wereld binnenkwam. Er ontstond een situatie die op veel mensen een grote impact had en veelal nog heeft.
In het begin was de ‘dreiging’ nog ver weg. We zagen wel heftige beelden die ons raakten, maar de meeste mensen waren nog niet bang voor hun eigen veiligheid.

In rap tempo kwam de dreiging dichterbij

Het virus bleef echter niet beperkt tot China en ging snel de wereld over. Het zien van de schokkende beelden uit Italië, zo dichtbij, riepen bij veel mensen flinke angst op. Ineens kwam de onbekende dreiging wel erg dichtbij en we beseften dat deze ook naar ons land kon komen.

Een onzichtbare, onbekende en dreigende vijand

Een aantal zaken hebben mensen extra angst gegeven. Ten eerste ging het om een ‘vijand’ die we niet kenden. Ineens was er dit nieuwe virus waarvoor we geen immuniteit hadden. Er was ook nog geen erkend geneesmiddel of een behandeling voor. Artsen wisten nog niet hoe ermee moest worden omgegaan.

Schrikbeelden

Daarbij zagen we op tv dat een ‘besmetting’ grote gevolgen kon hebben. Misschien herinner je je de heftige beelden nog van mensen aan de beademing op de IC. Het leek aanvankelijk een virus dat zeer gevaarlijk was en waaraan iedereen dood kon gaan. Daarbij was deze vijand onzichtbaar, dus niemand wist of hij het zelf had, of iemand in je omgeving het had. Dat versterkte het gevoel van dreiging.

Niemand om je te redden

Ook was er de voortdurende dreiging dat als je ernstig ziek werd, er mogelijk geen plek voor je zou zijn in het ziekenhuis. We hoorden over volle IC’s, overwerkt ziekenhuispersoneel en mensen die alleen stierven in een ziekenhuisgang. Evenredig met de sterfte- en besmettingscijfers die we dagelijks prominent op het nieuws zagen liep ook de angst bij veel mensen op. We maakten ons zorgen om onze eigen gezondheid en om de gezondheid van dierbaren.

Het leven in het teken van besmettingen

Ineens draaide het leven vooral nog om zelf niet besmet raken en anderen niet besmetten. We liepen met een boog om elkaar heen en desinfecteerden onze handen. We waren angstig gespitst op signalen en klachten in ons lichaam. De ander was ineens een potentiële bedreiging. Gewoon contact was ineens niet meer vanzelfsprekend. 

Surrealistische maatregelen

Daarbij werden we geconfronteerd met zeer ingrijpende maatregelen. Veel mensen zijn hier flink van geschrokken. Zo zaten we ineens in een lockdown en moesten we mondkapjes dragen. Er kwam zelfs een avondklok. Ineens konden dingen die tot dan toe normaal waren niet meer. Naar je werk gaan, je vrienden of familie bezoeken, nabijheid, fysiek contact en een bezoek aan een restaurant of sportschool waren ineens niet meer vanzelfsprekend. Voor velen voelde het alsof we in een nare film waren beland.

Op jezelf teruggeworpen

Dit maakte dat veel mensen op zichzelf waren aangewezen. Of allerlei pittige taken en rollen moesten combineren. Zoals en thuis werken op manieren die voor veel mensen nog niet standaard waren en ouder zijn en leerkracht, omdat de kinderen niet naar school konden. Dit heeft van veel mensen het uiterste gevraagd. Mensen zonder gezin of relatie kwamen nog meer alleen te staan, wat soms eenzaamheid en oude pijn heeft opgeroepen.

Ook hulpbronnen vielen weg

Bij stress en trauma spreken we van het grote belang van hulpbronnen. Hulpbronnen zijn die dingen, personen en activiteiten waarvan jij blij, rustig of ontspannen wordt. Iedereen heeft andere hulpbronnen. In deze tijd zijn veel hulpbronnen weggevallen, zoals het contact met mensen om wie je geeft, sporten, naar je zangkoor, lekker uit eten of op het terras, naar de sauna, op vakantie, etc. Er was dus enerzijds veel angst, stress, onzekerheid en ontregeling, anderzijds waren er weinig mogelijkheden om weer te ontspannen en reguleren.

Financiële onzekerheid

Daar kwam voor sommigen ook onzekerheid bij op het gebied van werk en financiën. Sommige bedrijven moesten dicht, van andere was het onzeker of ze konden blijven bestaan en andere bedrijven moesten mogelijk mensen ontstaan. Dit veroorzaakte grote bijkomende stress bij velen.

Een gebed zonder end

Als een heftige situatie kort duurt, kunnen we makkelijker herstellen van de schrik, stress en emoties die deze heeft opgeroepen. Maar als een situatie als deze ook nog heel lang duurt, wordt dit veel lastiger. Momenteel zitten we al ruim een jaar in deze hele moeilijke en onzekere situatie. Veel mensen leven van persconferentie naar persconferentie. We worden heen en weer geslingerd door steeds veranderende maatregelen en tussen hoop en teleurstelling. En het perspectief ontbreekt. Hoelang duurt het nog voordat er weer verlichting komt?

Reacties op een bedreigende situatie: het reptielenbrein

In een bedreigende situatie wordt het meest primitieve deel van onze hersenen geactiveerd. Dit heet het reptielenbrein en is te vinden in de hersenstam. Dit deel van onze hersenen houdt zich vooral bezig met overlevingsfuncties, zoals honger, dorst, onze zintuigen, voortplanting en agressie. Dit is een veelal onbewust deel dat heel snel in actie komt bij dreiging en angst.

Het reptielenbrein zet andere hersendelen buiten spel

Als het reptielenbrein in actie komt, werken andere delen van onze hersenen, zoals het limbisch systeem (het emotionele brein) en onze neocortex niet goed meer. De neocortex is het deel dat rustig kan nadenken, van een afstandje kan kijken naar de situatie, kan onderzoeken hoe dingen zitten, een bewuste keuze kan maken over hoe om te gaan met de situatie.  Vanuit het reptielenbrein kunnen we alleen vechten of vluchten of bevriezen.

Vechten, vluchten of bevriezen

Weet jij op welke manier jij in deze periode hebt gereageerd? Was je verlamd door angst, kwam je in een bevriezing en trok je je terug? Wilde je vluchten van de situatie? Of werd je vooral boos op de situatie, de maatregelen, de overheid of op mensen die zich niet aan de regels hielden? Lees meer over trauma

Jouw manier van reageren vertelt veel over jouw kindertijd

Is het niet wonderlijk dat iedereen op dezelfde situatie zo verschillend heeft gereageerd? Hoe jij reageert op een stressvolle situatie vertelt vaak veel over jouw eerdere ervaringen in het leven, je kindertijd. Werd je geboren in een veilig en warm gezin met voldoende steun en fysiek contact? Dan heb je waarschijnlijk beter om leren gaan met angst, onzekerheid en stress. Het kan zijn dat je dan bij latere stress minder van slag raakt.

Een minder riante basis

Groeide jij op in een onveilig gezin, een gezin met veel stress en weinig steun? Waar misschien al dreiging was? Dan heb je hierin minder vaardigheden geleerd. Je systeem kan stress dan vaak minder goed hanteren. De balans is al kwetsbaar. Bij latere stress of dreiging kun je dan nog meer uit balans raken. Er kunnen dan ook oude emoties en overlevingsmechanismen worden getriggerd.

Het innerlijk kind wordt bij dreiging ook geraakt

In een bedreigende situatie als deze komen we allemaal ons innerlijk kind tegen. Hoe voelt jouw innerlijk kind zich? Is het geschrokken, bang, boos of verdrietig? Voelt het zich alleen, in de steek gelaten, machteloos of moedeloos? Kom je in oude pijn terecht of worden oude ervaringen of overtuigingen geactiveerd? Lees hier meer over Innerlijk Kindwerk

Ook je hechtingsstijl speelt mee

Je zou het misschien niet denken, maar ook de manier waarop jij je vroeger hebt kunnen hechten speelt mee in hoe jij reageert op stress, angst en ontregeling. En in hoe je omgaat met autoriteit.

Veilige hechting

Heb jij je vroeger veilig kunnen hechten aan je ouders? Kon je erop vertrouwen dat ze er onvoorwaardelijk voor je waren en van je hielden? Voelde je dat ze het goed met je voorhadden en je steunden? Wist je wat je van ze kon verwachten? Dan heb je in de basis vaak goede mogelijkheden ontwikkeld om met stress en angst om te gaan. Ook zal je geneigd zijn de autoriteit te vertrouwen en volgen.

Vermijdende hechtingsstijl

Ben je meer vermijdend gehecht? Dan zal je je misschien terugtrekken in je eigen huis of je binnenwereld. Misschien sluit je je af voor de buitenwereld. Je voelde je misschien altijd al onverbonden of alleen en was al gewend dingen alleen of zelf te doen. De huidige situatie verandert daar mogelijk niet veel aan of versterkt dit. Mogelijk ga je gewoon door met je eigen dingen en deal je alleen met de omstandigheden. Je bent minder geneigd het contact te zoeken met anderen, steun te vragen of te delen.

Ambivalente hechtingsstijl

Heb je een meer ambivalente hechtingsstijl, dan was er vroeger onzekerheid en onvoorspelbaarheid. Je ouder was er bijvoorbeeld soms wel, soms niet. Of je kreeg het ene moment liefde en waardering, maar het volgende moment boosheid of afwijzing. Vaak wist je van tevoren niet wat je kreeg. Je ging dan mogelijk erg je best doen om de aandacht of liefde van je ouders te behouden en tastte af hoe ze zouden kunnen reageren. Het kan zijn dat je in een situatie als de huidige ook erg je best zult doen om de maatregelen goed na te leven en je handelen te baseren op de mogelijke gevolgen ervan.

Gedesoriënteerde hechtingsstijl

Heb jij een gedesoriënteerde hechtingsstijl? Dan is de relatie met autoriteit vaak ingewikkeld. De bron van liefde was dan voor jou als kind ook een bron van angst en onveiligheid. Liefde ging gepaard met grensoverschrijding. Dit kun je herkennen aan veel angst, wantrouwen of boosheid naar de autoriteit. Bij deze hechtingsstijl kan het zijn dat je in deze tijd vanuit angst en bevriezing doet wat je door de autoriteit wordt opgedragen zonder te voelen wat je zelf vindt, voelt en wilt. Het kan ook zijn dat je juist erg boos wordt en in opstand komt tegen wat de autoriteiten zeggen, de maatregelen die worden opgelegd. Je vertrouwt de autoriteit niet blindelings en bent er niet zomaar van overtuigd dat deze het goed met je voorheeft. Lees meer over de relatie tussen hechting en trauma

In elke manier van reageren zit veel wijsheid

Nu denk je na het lezen van bovenstaande misschien dat deze manieren niet goed of ongezond zijn. Dat is zeker niet het geval! Al deze manieren bevatten veel wijsheid en functionaliteit. Zo is het heel verstandig om, als het in de wereld zo heftig is, je wat terug te trekken in je veilige omgeving. Of om af te tasten wat de gevolgen van jouw handelen kunnen zijn en je gedrag daarop aan te passen. Dat voorkomt bijvoorbeeld een boete of een vijandige reactie van anderen. En het is ook zeer volwassen, krachtig en gezond om kritische vragen te stellen, de motieven achter dingen te onderzoeken, jouw waarheid te vinden en daarvoor te strijden. En misschien ten overvloede: niet al deze reacties komen voort vanuit de jeugd. Deze worden ook bepaald door je temperament, persoonlijkheid en de reële situatie.

Vrije keuze of gevangen in een oude manier?

Wel is het fijn als je bewust kunt kiezen op welke manier je wilt reageren. En je niet gevangen te voelen in een oude overlevingsstrategie die je nu niet meer oplevert wat je nodig hebt of graag zou willen. Het is prettig om vanuit de helikopterview te kunnen kijken naar zowel wat er om je heen gebeurt als naar je eigen handelen. En van daaruit een bewuste keuze te kunnen maken hoe jij met de situatie wilt omgaan. Zodat je autonoom wordt, je eigen autoriteit. De omstandigheden heb je niet in de hand, wel hoe jij erop reageert. Lees meer over overlevingsmechanismen

Een overgang naar een nieuw bewustzijn: Van 3D naar 5D

Wat veel mensen niet weten, is dat deze tijd ook een overgangstijd is.
We hebben lang geleefd in het 3D bewustzijn. Het 3D bewustzijn gaat over de aardse wereld, de wereld van feiten, wetenschap, dat wat je ziet en te meten en te bewijzen is. Van meer onbewust zijn en handelen. Het is een lagere vorm van bewustzijn. 

Overgangsfase: het 4D bewustzijn

Momenteel zitten wij als wereld in het 4D bewustzijn. Het bewustzijn heeft zich verhoogd. Dit betekent dat we dingen meer gaan doorzien, meer in opstand komen, uit de oude kaders breken. We worden letterlijk uit het oude en vertrouwde getrild. Schaduwkanten in de wereld, de ander en in jezelf komen aan het licht, worden zichtbaar. Dit levert polarisatie, dualiteit en splitsing op. In jezelf, met de buitenwereld en om je heen. Misschien heb je dit zelf ervaren. De gemoederen tussen groepen of mensen kunnen momenteel hoog oplopen. De mensen die voor de maatregelen, vaccinatie, etc. zijn staan soms lijnrecht tegenover de mensen die kritisch zijn of in opstand komen. De emoties zijn hevig, soms met ruzie of agressie tot gevolg.

De nieuwe tijd: het 5D bewustzijn

Uiteindelijk zal ook deze turbulentie weer meer tot rust komen en zullen we in een ander, hoger bewustzijn terechtkomen. Dit noemen we het 5D bewustzijn. In dit bewustzijn staan harmonie, liefde, verbinding en vertrouwen centraal. Uit de dualiteit, naar meer eenheid. Steeds meer donker, in onszelf en in de wereld, lost op en wordt vervangen door licht. Een tijd van verbinding met de ziel, onze intuïtie. Autonomie en soevereiniteit. En waarnemen op meer manieren en via meer kanalen dan alleen de zintuigen, het zichtbare en tastbare. Al de huidige strijd, heftigheid en het doorwerken van de heftige emoties en oude pijn van dit moment zijn nodig om in dit nieuwe bewustzijn te komen.

Compassie voor jezelf

Misschien snap je nu beter waarom je zo heftig geraakt bent door de hele coronasituatie. En waarom je last hebt gekregen van (oude) klachten, emotioneel, mentaal of fysiek. Of waarom jouw overlevingsmechanismen en patronen weer zo sterk aanwezig zijn. Of waarom je je zo gespannen, gejaagd, vermoeid en overbelast voelt.

Zelfzorg

In turbulente tijden als deze is het extra belangrijk om goed voor jezelf te zorgen. Niet teveel van jezelf vragen, gezond eten, voldoende rust nemen. Contact met fijne mensen. Lekker wandelen, de natuur in. Een warme douche, dekentje of kruik. Jezelf verwennen met iets lekkers te eten of drinken. Muziek luisteren of mediteren. Tijd nemen om alles te verwerken, verteren en integreren. En vooral lief zijn voor jezelf.

Je hoeft het niet alleen te doen

Het is belangrijk om niet in je eentje door te modderen als je het moeilijk hebt. Er zijn veel mensen die nu worstelen en er is altijd hulp. Alleen delen over waar je mee worstelt en hoe je je voelt kan al helend zijn. Misschien heb je fijne mensen in je omgeving met wie dit kan.

Therapie Groningen

Soms is delen met vrienden of familie niet afdoende. Dan kan het goed en nodig zijn om hulp te zoeken van een therapeut. Je kunt dan samen kijken naar dat wat er bij jou geraakt is en oude pijn helen, oude patronen oplossen. Je lichaam en zenuwstelsel weer in balans brengen.

Lichaamsgerichte Psychotherapie, Innerlijk Kindwerk en Traumatherapie Groningen

Kan jij ook wel een steuntje in de rug gebruiken in deze lastige tijd? Heb je behoefte aan iemand die eens met je meekijkt naar jouw klachten, emoties of patronen? Zou je dingen willen leren loslaten, ook fysiek? Beter met stress leren omgaan? Je balans hervinden? Lichaamsgerichte therapie biedt een complete aanpak. We werken met je emoties, je gedachten en overtuigingen, jouw innerlijke kind, je lichaam en je zenuwstelsel. Wil je meer weten over Lichaamsgerichte Therapie Groningen? Neem dan gerust vrijblijvend contact met mij op via het contactformulier, mail of telefoon. Je bent van harte welkom.